KLIMAT STANIE SIĘ NIE DO ZNIESIENIA

Możemy koncentrować się na tu i teraz. Możemy wątpić w naukę, badania i ich efekty. Możemy udawać, ze jest dobrze jak jest, albo czekać na rozwiązanie za nas problemów. A za kilka lat przekonamy się na własnej skórze – dosłownie – że jest za późno.

Ocieplenie klimatu? Super, będą w Polsce rosły cytrusy. To ściema eko terrorystów, na pewno ktoś im za to płaci….

Takie głosy słyszymy stale. Są też takie, które mówią, ze faktycznie jest problem, ale ktoś go powinien rozwiązać (najlepiej ktoś z zewnątrz). Stanowisko polskich naukowców jest dla nas ostrzeżeniem. Każdy powinien wybierać ekologiczne rozwiązania na co dzień, naprawdę od tych najprostszych zaczynając. Jedynie zmiana naszych przyzwyczajeń, codziennych decyzji w połączeniu ze zmianą polityki, mają szanse przeciwdziałać antropogenicznym zmianom klimatycznym.

Komitet Geofizyki PAN wystosował oświadczenie (oryginał pod tym linkiem):

Globalne ocieplenie postępuje nadal1 . Lata 2014-2016 były najcieplejsze w historii pomiarów meteorologicznych i oceanograficznych, nie tylko globalnie ale także w wielu regionach świata, w tym w Europie2 .

Zasięg lodu morskiego w Arktyce podczas jego letnich minimum pozostaje na bardzo niskim poziomie po rekordowo niskiej wartości z 2012 roku3, natomiast zasięgi podczas zimowego maksimum były najmniejsze w historii pomiarów w ciągu trzech ostatnich lat (rekordowe wartości padły w 2015 i 2017 roku)4. Również zasięg lodu morskiego wokół Antarktydy, po długim okresie powolnego wzrostu, w 2016 roku spadł do najniższych wartości w historii pomiarów satelitarnych5. Lodowce górskie6 oraz lądolody Grenlandii7 i Antarktydy8 nadal tracą masę.

Zawartość cieplna oceanu światowego zwiększała się w ciągu ostatniego dziesięciolecia w tempie odpowiadającym obserwowanej metodami satelitarnymi nierównowadze energetycznej planety Ziemia większej niż 0,5 W na każdy metr kwadratowy jej powierzchni9. Poziom oceanu światowego podnosi się w wyniku ocieplenia wody morskiej i topienia lodu na kontynentach o ponad 3 mm rocznie w okresie satelitarnym (od 1993 roku), a tempo wzrostu wykazuje w ostatnich latach przyspieszenie10.

Nauka nie ma istotnych wątpliwości co do przyczyny trwającego globalnego ocieplenia. Efekt cieplarniany jest zarówno dobre zrozumiały w sensie teoretycznym, ale też jego wartość i zmiany mierzone są bezpośrednio w widmie promieniowania termicznego Ziemi11. Spowodowany jest on absorpcją tego promieniowania przez gazy cieplarniane, takie jak dwutlenek węgla, którego stężenie wzrosło od czasów przedprzemysłowych o ponad 40%12, metan, którego stężenie podwoiło się od XIX wieku13, oraz spowodowane tym sprzężenia zwrotnie dodatnie, takie jak wzrost zawartości pary wodnej w atmosferze14.

Żaden inny znany proces nie przyczyniał się do globalnego ocieplenia w ostatnich dekadach (aktywność słoneczna miała w ciągu ostatnich trzech 11-letnich cykli minimalnie ujemny wpływ na temperaturę globalną15). Emisje antropogeniczne węgla wynoszą ok. 10 GtC rocznie16 i na razie nie wykazują tendencji spadkowych17.

Obliczenia wskazują, że wypełnienie zobowiązań niedawnych Porozumień Paryskich o utrzymaniu wzrostu średniej temperatury na świecie znacznie niższego niż 2°C powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej i dążeniu do tego, by ograniczyć wzrost do 1,5°C, do roku 210018, nie będzie możliwe bez szybkiej redukcji emisji gazów cieplarnianych, nie później niż do 2030 roku i neutralności węglowej w skali planety przed końcem XXI wieku19.

Zmiana klimatu przynosi szereg niekorzystnych skutków, od wzrostu intensywności susz w rejonach podzwrotnikowych20 po zanik wieloletniej zmarzliny w rejonach polarnych21. Zwiększone temperatury globalne wpływają na intensyfikację fal upałów22. Coraz silniejsze dowody naukowe pokazują powiązania wzrostu częstotliwości i intensywności opadów ekstremalnych23 z obserwowanym ociepleniem klimatu24.

Modele klimatyczne25 przewidują kontynuację tych niekorzystnych trendów w następnych dekadach, a także wskazują na możliwość uaktywnienia się nowych niekorzystnych procesów takich jak dodatkowe emisje gazów cieplarnianych z topiącej się wieloletniej zmarzliny26 i podmorskich złóż klatratów metanu27 lub możliwość katastrofalnego rozpadu części lądolodu Antarktydy28.

Bardzo niepokojące są coraz wyższe szacunki przyszłego wzrostu poziomu morza związane z coraz lepszym rozumieniem dynamiki lądolodów. W najnowszych prognozach przekroczenie 1 m wzrostu poziomu morza w XXI wieku staje się coraz bardziej prawdopodobne, szczególnie w scenariuszach, w których nie udaje się szybko zredukować emisji gazów cieplarnianych29.

W związku z postępującą zmianą klimatu Komitet Geofizyki PAN ponawia apel o prowadzenie badań nad procesami klimatycznymi jak również skutkami społecznymi i ekonomicznymi wywołanymi zmianami klimatu, a także nad ewentualnymi działaniami adaptacyjnymi i łagodzącymi na wypadek, gdyby międzynarodowe wysiłki zmierzające do ograniczenia tych zmian nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. Komitet apeluje o poparcie dla środowisk naukowych włączających się aktywnie w międzynarodowe interdyscyplinarne badania nad zmianą klimatu i jej skutkami, a także o odpowiedzialne informowanie społeczeństwa i rządzących o wynikach tych badań.

Bibliografia

1. Serie czasowe NASA, NOAA, MetOffice: http://data.giss.nasa.gov/gistemp/tabledata_v3/GLB.Ts+dSST.txt http://www.ncdc.noaa.gov/cag/time-series/global/globe/land_ocean/p12/12/1880-2017.csvhttp://www.metoffice.gov.uk/hadobs/hadcrut4/data/current/time_series/HadCRUT.4.6.0.0.monthly_ns_avg.txt

2. https://www.eea.europa.eu/data-and-maps/indicators/global-and-european-temperature-4/assessment

3. http://nsidc.org/arcticseaicenews/2017/09/arctic-sea-ice-at-minimum-extent-2/

4. http://nsidc.org/arcticseaicenews/2017/03/arctic-sea-ice-maximum-at-record-low/

5. Turner & Comiso, 2017, Nature, https://doi.org/10.1038/547275a

6. Gardner et al., 2013, Science, https://doi.org/10.1126/science.1234532

7. McMillan et al., 2016, GRL, https://doi.org/10.1002/2016GL069666

8. Shepard et al, 2012, Science, https://doi.org/10.1126/science.1228102, Martín-Español et al, 2016, JGR, https://doi.org/10.1002/2015JF003550, Martín-Español et al, 2017, GRL, https://doi.org/10.1002/2017GL072937

9. Johnson, Lyman & Loeb, 2016, https://doi.org/10.1038/nclimate3043 , Palmer 2017, https://doi.org/10.1007/s40641-016-0053-7 , Cheng et al., 2017, Science Adv., https://doi.org/10.1126/sciadv.1601545

10. Watson et al., 2015, Nature Climate Change, https://doi.org/10.1038/nclimate2635 , Dieng et al., 2017, GRL, https://doi.org/10.1002/2017GL073308 , Chen et al., 2017, Nature Climate Change, https://doi.org/doi:10.1038/nclimate3325

11. Harries et al., 2001, Nature, https://doi.org/10.1038/35066553 , Philipona et al., 2004, GRL, https://doi.org/10.1029/2003GL018765 , Stephens et al., 2012, Nature Geoscience, https://doi.org/10.1038/NGEO1580

12. https://www.esrl.noaa.gov/gmd/ccgg/trends/global.html

13. https://www.esrl.noaa.gov/gmd/ccgg/trends_ch4/

14. Wang et al., 2016, J. Climate, https://doi.org/10.1175/JCLI-D-15-0485.1

15. Matthes K. et al., 2017, Geosci. Model Dev., https://doi.org/10.5194/gmd-10-2247-2017

16. Le Quere et al., 2016, Earth Syst. Sci. Data, https://doi.org/10.5194/essd-8-605-2016 (CO2), Kirschke et al, 2013, Nature Geoscience, https://doi.org/10.1038/ngeo1955 (metan)

17. Peters et al, 2017, Nature Climate Change, https://doi.org/10.1038/s41558-017-0013-9

18. https://ec.europa.eu/clima/policies/international/negotiations/paris_pl

19. Millar et al., 2017, Nature Geoscience, https://doi.org/10.1038/NGEO3031

20. Dai, 2013, Nature Climate Change, https://doi.org/10.1038/NCLIMATE1633

21. Chadburn et al., 2017, Nature Climate Change, https://doi.org/10.1038/nclimate3262

22. King et al., 2016, GRL. https://doi.org/10.1002/2015GL067448 , Perkins-Kirkpatrick & Gibson, 2017, Scientific Reports, https://doi.org/10.1038/s41598-017-12520-2

23. O’Gorman, 2015, Current Climate Change Reports, https://doi.org/10.1007/s40641-015-0009-3

24. Coumou & Rahmstorf, 2012, Nature Climate Change, https://doi.org/10.1038/NCLIMATE1452

25. Dufresne et al., 2013, Climate Dynamics, https://doi.org/10.1007/s00382-012-1636-1 (i wiele innych)

26. Schaefer et al., 2014, ERL, https://doi.org/10.1088/1748-9326/9/8/085003 , Shuur et al, 2015, Nature, https://doi.org/10.1038/nature14338

27. Hunter et al., 2013, Earth and Planetary Science Letters, https://doi.org/10.1016/j.epsl.2013.02.017 , James et al., 2016, Limnology and Oceanology, https://doi.org/10.1002/lno.10307

28. DeConto & Pollard, 2016, Nature, https://doi.org/10.1038/nature17145 , Wise et al., 2017, Nature, https://doi.org/10.1038/nature24458

29. Horton et al, 2013, Quaternary Science Reviews, https://doi.org/10.1016/j.quascirev.2013.11.002 , Kopp et al., 2014, Earth’s Future, https://doi.org/10.1002/2014EF000239 , Mengel et al., 2016, PNAS, https://doi.org/10.1073/pnas.1500515113 , Nauels et al., 2017, ERL, https://doi.org/10.1088/1748-9326/aa92b6